Op 8 augustus zijn Han en ik aangekomen in Lilongwe en op 9 augustus zijn we meteen van start gegaan op de Albino awareness day. Dit is een dag die in het teken staat van mensen met albinisme. Dit is een erfelijke aandoening waarbij er niet genoeg melanine (de kleurstof in je huid) wordt aangemaakt waardoor deze mensen een hele lichte huid hebben en daardoor erg makkelijk verbranden met als gevolg een heel groot risico op het ontwikkelen van huidkanker. Deze dag wordt al meer dan 10 jaar jaarlijks georganiseerd en de organisatie is in handen van de stichting Tumaini, een Oostenrijkse stichting waar een collega dermatoloog Rosemarie Moser de voorzitter van is. Vanaf een verzamelpunt zijn we eerst met een grote groep mensen richting het ziekenhuis gelopen. Dit was een vrolijke stoet bestaande uit mensen met albinisme, dermatologen, dermatology officers, vrienden en kennissen en alles onder begeleiding van een gezellige live band. De TV en radio waren er ook bij aanwezig om dit alles vast te leggen. Erna waren er in het auditorium van het ziekenhuis speeches, gedichten en optredens door mensen met albinisme zelf en werd er voorlichting gegeven door Kelvin Mponda (de dermatoloog werkzaam in Blantyre) en een collega oogarts. Aan het eind hebben we met alle dermatologen en dermatology officers die aanwezig waren een kliniek gedaan om huidcontroles te doen bij de mensen met albinisme. Al met al een zeer geslaagde dag om meer aandacht te vragen voor mensen met albinisme.
De twee dagen erna was de CME (continuing medical education) georganiseerd. Een jaarlijks terugkerend congres bedoeld voor de dermatology officers (verpleegkundigen met een specialisatie dermatologie). Deze mensen doen veel van de dermatologische zorg verspreid over het hele land. Voor hen is dit een mooi moment om samen te komen. Tijdens deze 2 dagen geven we met zn allen (de dermatology officers, dermatologen uit Malawi en wij) presentaties over een bepaald dermatologisch onderwerp met erna discussie. Dit is voor deze groep erg fijn omdat ze normaal heel solitair werken en nauwelijks met elkaar kunnen overleggen. Naast de medisch inhoudelijke discussies is er dan ook tijd waar ze meer organisatorische zaken met elkaar kunnen bespreken. Dit jaar was de CME in Lilongwe georganiseerd en het waren 2 leuke en leerzame dagen!
Daarna zijn we met Kelvin mee gereden richting Blantyre en daar hebben we de rest van de week geholpen met het lesgeven van medisch studenten. Twee keer per jaar krijgt een groep medisch studenten een blok dermatologie van 2 weken. Dit is een groep van ongeveer 40 4e jaars studenten die voor het eerst in aanraking komen met dermatologie, voor hen 2 enorm intensieve weken! Ze moeten klaar gestoomd worden voor de coschappen, een moment waarop ze geacht worden alles te weten en te doen. Anders als in Nederland waar je als coassistent geen enkele eind verantwoordelijk kan hebben, hebben ze in Malawi vaak al de volle verantwoording voor de patiënt en moet er een zinnig beleid gemaakt kunnen worden. De dag begon vaak met 1-2 colleges door ons en erna gingen ze mee naar de polikliniek waar ze zelf patiënten konden gaan zien en werden ze door ons begeleid in het correct afnemen van een anamnese (het medisch verhaal) en het uitvoeren van een dermatologisch lichamelijk onderzoek. Aan het eind van de dag moesten de studenten in verschillende groepen dan 1 patiënt presenteren en aan de hand daarvan werden er levendige discussie gevoerd!
De problematiek is erg indrukwekkend die we daar gezien hebben. Met name in het ziekenhuis komen veel arme mensen die pas komen als ze geen andere mogelijkheid meer hebben. Daardoor is de problematiek vaak erg uitgebreid en ook mede door het vaak voorkomen van HIV zijn dermatologische aandoeningen veel uitgebreider dan dat we hier in Nederland zouden zien. In 1 week zie je daar zoveel verschillende uitgebreide problemen voorbijkomen die je als dermatoloog in Nederland misschien een paar keer in je leven zal tegenkomen. Voor ons dus ook een enorm leerzame ervaring.
Op 17 augustus namen we afscheid van Kelvin en kijken we terug op 2 zeer intensieve maar heel betekenisvolle, fijne weken!
Karin Houtman
